NEDERLAND - De totale jeugdcriminaliteit neemt af, maar tienergeweld neemt toe. Het wapenbezit onder jongeren baart de politie zorgen. Op verschillende manieren wordt geprobeerd geweldsdelicten en wapenbezit tegen te gaan. Dat gaat niet alleen om repressieve actie, maar juist ook preventieve, zoals in Zaanstad.


Afgelopen weekeinde vonden treurigmakende incidenten plaats. In het Groningse Hoogkerk overleed een jongen bij een steekincident. In Zoetermeer raakten bij een soortgelijk incident twee minderjarige jongens zwaargewond. Rick Janssen (operationeel expert, thema jeugd in Zaanstad) herkent jammer genoeg de voorbeelden uit zijn eigen werkgebied. 'In 2017 werd bij een ruzie in het centrum van Zaandam de 16-jarige Nick Bood doodgestoken. En vorig jaar mei zochten gewapende groepen jongens de confrontatie met elkaar op.'

De politie treedt altijd op als een steekincident heeft plaatsgevonden. De confrontatie is dan helaas al geweest, mogelijk met alle gevolgen van dien. 'We willen juist voorkomen dat iemand wordt neergestoken, daarom investeren we sterk op preventie', geeft Janssen aan.

In de Zaanstreek lag de focus in eerste instantie op een zware doelgroep; jeugd die al diep in het criminele circuit zat. Janssen: 'Hierdoor verloren we de jeugd die dreigde af te glijden uit het oog. Bijvoorbeeld dat treffen in mei... Veel jongens die daarbij betrokken waren kenden we niet. We spraken de scholen en daar lag zoveel informatie ze konden de raddraaiers zo aanwijzen.' Onderwijs, politie en gemeente sloegen daarop de handen ineen om fatale incidenten in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen.

Coördinatoren op school

Bij drie scholen werden coördinatoren veilig leefklimaat aangesteld. Deze mensen zijn het eerste punt om het veilig op en rond de scholen te krijgen. 'Zodra ze iets afwijkends zien of horen, melden ze dat aan ons en de gemeente. En andersom delen wij ook informatie', vertelt de operationeel specialist. 'Op die manier zitten we dicht op elkaars huid èn dicht op de huid van de jeugd. Hierdoor proberen we zo snel mogelijk te interveniëren bij problemen. Steeds meer mensen voelen zich betrokken en sluiten aan. Ook ouders, teamleiders bij sportverenigingen en op scholen trekken aan de bel als er bijvoorbeeld op Snapchat een filmpje met een oproep tot een confrontatie rondgaat. Op deze manier hebben we al aardig wat incidenten kunnen voorkomen.'

Risicojongeren

Daarnaast is er nog een speciale aanpak van risicojongeren. Dit is een extra (nieuwe) actie om aan de voorkant van de problematiek te zitten. Ongeveer twintig Zaanse jongens die dreigden af te glijden, zitten in dat project. Zogeheten regisseurs begeleiden de jongeren en proberen hen op het rechte pad te krijgen en te houden. De regisseurs worden aangestuurd vanuit de samenwerkende partners.

Cijfers

De Nederlandse politie registreerde de afgelopen jaren meer minderjarige verdachten bij messteekincidenten. Daarnaast werden bij dezelfde leeftijdsgroep meer steekwapens in beslaggenomen.

Verdachten t/m 17 jaar die betrokken waren bij een messteekincident
2017: 162 verdachten
2018: 201 verdachten
2019: 413 verdachten
2020: 408 verdachten

In beslaggenomen messen bij jongeren t/m 17 jaar
2017: 486
2018: 740
2019: 1375
2020: 1565